Plastiğin Hammaddesi Nedir ?

Plastiğin Hammaddesi Nedir ? Tanımı ?

Plastiğin Hammaddesi, Plastik kelimesi Latince’den geliyor. Plasticus, el ile yoğurulabilen ve şekil verilebilen anlamına geliyor. Teknolojik yollardan elde edilen plastik, yapay organik bir maddedir. Doğada bulunan bir madde değildir. Makromoleküller ısı ve basınç yardımı ile bir kabın içine dökülür veya sıkıştırılır ya da akıtılır ve bu şekilde şekil verilir. Heryıl binlerce ton, yüzden fazla çeşit plastik üretilmektedir ve değişik amaçlarla kullanılmaktadır.

Kimyasal isimleri oldukça karışık olan plastiklerin isimlerini daha anlaşılır yapmak üzere Türk Satandartları Enstitüsü tarafından şu standartlar yayınlanmıştır:

• TS EN ISO 1043-1 Plastikler – Semboller ve kısaltılmış terimler – Bölüm 1: Ana polimerler ve özel karakteristikleri
• TS EN ISO 1043-2 Plastikler – Semboller ve kısaltılmış terimler – Bölüm 2: Dolgu ve takviye maddeleri
• TS EN ISO 1043-3 Plastikler – Semboller ve kısaltılmış terimler – Bölüm 3: Plastikleştiriciler
• TS EN ISO 1043-4 Plastikler – Semboller ve kısaltılmış terimler – Bölüm 4: Alev geciktiriciler

Plastiğin Hammaddesi Nedir ?

Tarihçe

Yirminci yüzyılın başlarında organik kimya gelişmeye başladığında, çeşitli kimyasal maddeler ile birlikte, plastik hammaddesine yönelik sentezler de yapılmaya başlanmış. Ama o zaman pek tüketim amaçlı görülmemiş. Ancak Amerikalı bir iş adamı iyi bir bilardo topu yaptırmak istemiş. Üstelik bir de ödül vaadetmiş. Ödül kazanan, fenol reçinesi olan bakelit, bir anlamda ilk plastiktir (1907). Bundan sonra plastik inanılmaz bir hızla üretilmeye başlanmış. Bu şekilde sanayi devrimi içinde plastikler de yerini almış.

Plastiğin Yapısı

Polimerler, monomer ismi verilen çok küçük moleküllerin arka arkaya eklenerek meydana getirdiği, çok uzun zincirli moleküllerdir. Monomerler aynı tip olabildiği gibi farklı tiplerde de olabilir. Polimerler bir kiyasal tepkime yolu ile oluşurlar.

Polimerlerin üretim maliyetleri düşüktür. Kolayca şekil alabilirler. İstenilen her türlü amaca uygun üretilebilirler. Böyle olunca polimerlerin kullanmı hızlı yaygınlaşmıştır. Teflon ve PVC ürünleri en bilinen polimer örnekleridir.

Plastiğin yapısında da polimer vardır. Bir plastikte polimeri meydana getiren gruplar, plastiğin türüne göre değişik sayılarda olur. Bu grupların yapıları da doğrusal, dallanmış veya çapraz bağlıdır.

Plastiğin üretiminde, bazı dolgu maddeleri kullanılır. Bu şekilde plastik kullanım amacına uygun şekilde çeşitli özellikler kazanır. Örneğin üretim aşamasında plastiğin içine, pekiştiren ve dayanma gücünü arttıran, renk veren, işlenmesini kolaylaştıran, statik elektriklenmeyi önleyen, ultraviyole ışınımı dengeleyen veya oksitlenmeyi önleyen maddeler katılır.

Bugün plastiğin ana hammaddesi ham petroldür. Petrol işlendikten sonra, geriye kalan malzemeler plastik üretimi için kullanılır. Çıkarılan petrolün ortalama yüzde dördü plastik üretiminde kullanılıyor denebilir.

Sonuç

Bugün günlük yaşamda inanılmaz ölçüde plastik yer alıyor. Ancak plastiğin o kadar masum olduğu söylenemez. Mutfakta kullanılan kaplardan, bebeklerin biberonlarına, besinlerin içine konulan poşetlerden, çöp kovalarına, duş liflerinden bidonlara kadar sayısız kullanım alanına sahip olan plastikler, özelikle ısı ile temas ettiğinde kanser etkisi gösterebiliyor.

Marketlerde kullanılan plastik poşetler ise çevre kirliliği açısından başlı başına bir sorun. Plastik atıkları yüzünden her yıl yüz binden fazla balina, su kaplumbağası, fok ve kuş yaşamını kaybediyor. Uzmanlara göre plastik bir poşetin doğada kaybolması için bin yıl geçmesi gerekiyor. Bu nedenle mümkün olduğunca plastik kullanımından vazgeçilmesi ve kullanılan plastiklerin ise geri dönüşümünün sağlanması gerekiyor.

Hurda plastik hakkında aranılan her türlü bilgiyi, www.hurdabilgi.com/forum web sitesinde bulabilirsiniz.